تسهیل‌گری توانایی هدایت موثر کار گروهی است. این مهارت راهی برای کمک به تیم‌ها برای پیشروی سریع‌تر، افزایش مشارکت و دست‌یابی به خروجی‌های ملموس‌تر است.
اثرگذاری تسهیل‌گران را می‌توان در جنبه‌های مختلفی از جامعه مشاهده کرد؛ از کسب‌وکار گرفته تا آموزش و حکم‌رانی.
در این نوشته هرآن‌چه برای شناخت تسهیل‌گری لازم است را بررسی می‌کنیم و می‌گوییم که چطور می‌توانید از آن در حرفهٔ خود بهره بگیرید.
تعریف تسهیل‌گری
تسهیل‌گری یا facilitation ریشه در کلمهٔ لاتین facilis به معنی سهل و آسان دارد. بنابراین تسهیل‌گری به معنی عمل آسان کردن کار گروهی است. تعاریف زیادی برای تسهیل‌گری ارایه شده اما تعریف ما از این مفهوم به این ترتیب است:
تسهیل‌گری به استفاده از تکنیک‌ها و روش‌هایی برای کمک به گروهی از افراد برای همکاری بهترشان است.
حالا که تعریفی روشن از تسهیل‌گری ارایه دادیم، می‌توانیم نتیجه بگیریم که تسهیل‌گر کیست:
تسهیل‌گر فردی است که رسیدن گروهی از افراد به هدفی مشترک را پشتیبانی و تسهیل می‌کند.
با درک مشترک از مفهوم تسهیل‌گری می‌توانیم به موضوع اصلی بپردازیم که چرا تسهیل‌گری اهمیت دارد.
هدف تسهیل‌گری چیست؟
چرا به تسهیل‌گری نیاز داریم؟ مگر نمی‌توانیم جلسه داشته باشیم و صحبت کنیم؟
متاسفانه در حالت عادی نمی‌توانیم همکاری موثری با هم داشته باشیم. عموماً در بحث‌ها غرق می‌شویم، عده‌ای بر جلسه مسلط می‌شوند و برخی دیگر از مشارکت طفره می‌روند. این ایرادها می‌تواند منجر به درگیری کم، فرصت‌های ازدست‌رفته و پیشرفت جزیی شود.
همکاری گروهی برای موثر بودن نیاز به ساختار و راهنمایی دارد. اگر فردی از گروه مهارت تسهیل‌گری داشته باشد مشارکت‌ها افزایش یافته، ایده‌ها به چالش کشیده شده و تصمیم‌های درستی اتخاد می‌شوند.
در واقع هدف تسهیل‌گری استفادهٔ خردمندانه از زمان و افراد برای رهاسازی پتانسیل گروه است.
چه زمانی از تسهیل‌گری استفاده کنیم؟
تسهیل‌گری لزوماً به معنی سلسه جلسات دو روزهٔ تعیین استراتژی نیست.
ما باور داریم که اگر از تسهیل‌گری در کارهای روزانه بهره بگیریم ارزش بیشتری از خود بروز خواهد داد. می‌توانید یکی از روش‌ها را به جلسه‌ای ۳۰ دقیقه‌ای بیاورید یا تعدادی از روش‌ها را برای برگزاری یک کارگاه ترکیب کنید. می‌توانید برای گام‌های بعدی ایده‌پردازی کنید، بازتاب پروژهٔ قبلی را داشته باشید، برای ماه آینده برنامه‌ریزی کنید، تعارضی را برطرف نمایید، به یک استراتژی برسید و یا تصمیم مهمی اتخاذ کنید.
برای مروری سریع، تسهیل‌گری در این موارد به شما کمک می‌کند:
- تصمیم‌گیری
- رسیدن به اجماع
- هم‌رسانی دانش
- حل یک مساله
- ایده‌پردازی
- بازتاب یک پروژه
- برنامه‌ریزی یک بازهٔ زمانی
- تحول یک تعارض
هنگامی که هدف اصلی را مشخص کردید، به نقطهٔ آغازی رسیده‌اید که زمینه‌ساز فکر کردن به فرایند رسیدن به هدف می‌شود.
جمع‌بندی
می‌توان گفت تسهیل‌گری هنر درک و طراحی همکاری است. روان‌شناسی، تفکر طراحی، فناوری، میانجی‌گری و ارایه، همگی جزیی از تسهیل‌گری هستند. تسهیل‌گری راهی برای رشد شخصی، کمک به دیگران و اثرگذاری بیشتر است که یادگیری آن بسیار لذت‌بخش است.
